W sobotni wieczór podczas uroczystego wręczenia nagród w Görlitz rozdano Nyskie Ryby 21. edycji Nyskiego Festiwalu Filmowego. Rzeźby zaprojektowane przez artystę ze Strahwalde, Andreasa Kupfera, powędrowały do zwyciężczyń i zwycięzców trzech konkursów oraz ulubieńców publiczności. Nagroda główna w wysokości 10.000 Euro – sponsorowana przez Saksońskie Ministerstwo Nauki, Kultury i Turystyki "Nyska Ryba: Najlepszy Film Fabularny" – trafiła do polskiego filmu "Tyle co nic" w reżyserii Grzegorza Dębowskiego. Jury z niemieckim reżyserem, dramaturgiem i autorem scenariuszy Olafem Heldem, polską reżyserką i autorką scenariuszy Iwoną Siekierzyńską oraz czeskim kierownikiem festiwali, reżyserem i autorem Vavřincem Menšl, musiało wybrać jeden film fabularny z dziewięciu zgłoszeń konkursowych, w tym trzech z Niemiec, trzech z Polski oraz trzech z Czech.

"Bardzo polityczne i niestety rzadko spotykane spojrzenie na ludzi w ogromnych trudnościach. Niczym w pułapce między wymaganiami z Brukseli, które często nie biorą pod uwagę miejscowych warunków, a realiami życia w wiosce, mała społeczność stoi przed widmem rozpadu... Z precyzyjną pracą kamery i montażu, film obserwuje ten społeczny podział. Pokazuje on jednak również nadzieję na lepszą przyszłość dla ludzi, którzy nas wszystkich żywią i nie powinni być nam przez to obojętni." - stwierdzili jurorzy.

Ufundowaną przez miasto Zittau nagrodę za najlepszą kreację aktorską otrzymały Magdalena Cielecka i Marta Nieradkiewicz za swój występ w polskim filmie "Lęk" w reżyserii Sławomira Fabickiego. Jury podkreśliło w swoim uzasadnieniu, że "ten film drogi bierze swoją niesamowitą siłę perswazji z interakcji między obiema głównymi aktorkami. Ich spotkanie w roli sióstr, którym zostało już niewiele czasu aby przygotować się do ostatecznego pożegnania, przekonuje i porusza do głębi. Obie zostawiają sobie nawzajem przestrzeń do wypełnienia jej swoją postacią i obie są grają rolę zarówno pierwszo- jak i drugoplanową."

Michal Lošonský wraz z Anną Nyitrai otrzymali za swoją pracę nad słowacko-czeskim filmem fabularnym "Moc" w reżyserii Mátyása Priklera ufundowaną przez miasto Görlitz nagrodę za najlepszą scenografię. "Szary jest plan zdjęciowy filmu, w którym wszystko kręci się wokół władzy i wpływów. Idealnie pasuje to do metaforyki, a drugiej strony szare tło nie rozprasza nas i pozwala skupić się na grze aktorów. Jak u Bertolda Brechta, alienacja scenerii sprawia, że mocno koncentrujemy się na narracji i politycznej wybuchowości filmu." - wyjaśniło swoją decyzję jury.

Nyska Ryba za najlepszy scenariusz, ufundowana przez Kraj Liberecki, powędrowała do Klaudiusza Chrostowskiego za polski film "Ultima Thule", którego jest on również reżyserem. Jury szczególnie doceniło przy tym minimalizm filmu, który ma swoje źródło w scenariuszu: "Dzięki pominięciom i oszczędnym opowiadaniu o tym, co istotne, widzowie nie tracą wątku. Opisanie wewnętrznych uczuć i nastrojów wyłącznie za pomocą obrazów, rezygnując z dialogów, to ogromna sztuka, niestety niezmiernie rzadko spotykana w morzu filmów, które stawiają od początku kawę na ławę po dwa razy. To sprawia, że 'Ultima Thule' jest filmem tak wyjątkowym."

Najlepszy Dokument: "Skąd dokąd" w reżyserii Maćka Hameli

Polski film "Skąd dokąd" w reżyserii Maćka Hameli otrzymał ufundowaną przez kampanię regionalną "So geht sächsisch." nagrodę w wysokości 5.000 Euro za najlepszy film dokumentalny w trójnarodowym konkursie, w którym również konkurowało dziewięć produkcji. Film pokazuje pierwsze dni rosyjskiej inwazji w Ukrainie i towarzyszy ludziom, którzy w zakurzonym busiku próbują uciekać. Jury, w skład którego weszli: niemiecki reżyser Cem Kaya, czeska producentka i reżyserka Veronika Janatková oraz mieszkający w Polsce białoruski reżyser Andrej Kuciła, w swoim uzasadnieniu podkreśla: "Poprzez zbliżenia na pasażerów stłoczonych w pojeździe oraz skupienie się na ich losach oraz przeżyciach w zbrojnym konflikcie, my jako widzowie bezpośrednio doświadczamy straszliwych skutków wojny i zniszczenia. Ten film to natarczywe przypomnienie o tym, co dzieje się w każdej wojnie, oraz poruszający apel o człowieczeństwo i solidarność."

Wyróżnienie specjalne w konkursie filmów fabularnych otrzymał niemiecki film "Landshaft" w reżyserii Daniela Köttera.

Najlepszy Film Krótkometrażowy: "The Silence of 600 Million Results"

Nagrodę dla najlepszego filmu krótkometrażowego otrzymał niemiecki film "The Silence of 600 Million Results" w reżyserii Sophie Lahusen. Film opowiada o młodej kobiecie i pytaniu: ciąża – donosić czy usunąć? Gdy nie widzimy jej twarzy, lustrem jej osobowości staje się dla nas ekran jej smartfona. Emocjonalne i zabawne wiadomości głosowe, wyszukiwanie w google czy zdjęcia pozwalają nam zaobserwować, w jaki sposób próbuje ona podjąć decyzję. O przyznaniu nagrody w wysokości 1.500 Euro, ufundowanej przez Radę Studentów Hochschule Zittau/Görlitz, decydowali: niemiecki dekorator, scenograf planu zdjęciowego i rekwizytor Christoph Merg, mieszkająca w Pradze ukraińska reżyserka filmów dokumentalnych Kateryna Ruzhyna oraz polski reżyser, autor scenariuszy i montażysta Ireneusz Grzyb. W swoim uzasadnieniu jury stwierdziło: "Ten film trafnie pokazuje dzisiejsze wyobcowanie komunikacji a jednocześnie akceptuje realia, których wszyscy wspólnie doświadczamy. Otwiera nowe perspektywy w sposobach opowiadania historii i robi to bardzo stosownie."

Wyróżnienie specjalne w konkursie filmów krótkometrażowych otrzymał czeski film „Ice Break“ (Przełamać lody), którego reżyserką jest Elvira Dulskaya.

Nagroda Specjalna Filmverband Sachsen za "Skąd dokąd" w reżyserii Maćka Hameli

Filmverband Sachsen przyznała tegoroczną Nagrodę Specjalną filmowi "Skąd dokąd" autorstwa Maćka Hameli. Nagradzany jest film wybrany z całego programu festiwalu, który szczególnie poświęcony jest zrozumieniu dla kulturowych i etnicznych różnic pomiędzy krajami, lub też istniejących podobieństw. Jury wyjaśniło w swoim uzasadnieniu: "Jak nie mówić o wojnie i jednocześnie ją pokazać? Jak przebić się z ogromnymi emocjami do ludzi zmęczonych już nieustannymi wiadomościami o wojnie? Autorom filmu udało się poruszyć widzów, wywołać łzy a jednocześnie dać nadzieję. Czasem dać pretekst do działania."

Nagrody publiczności trafiają do Niemiec i Polski

Również zdanie publiczności miało znaczenie: nagrody publiczności dla filmów pełnometrażowych z programu 21. Nyskiego Festiwalu Filmowego, sponsorowane przez Zweckverband Verkehrsverbund Oberlausitz-Niederschlesien, powędrowały do niemieckiego filmu fabularnego "Rohbau" („Stan surowy“) w reżyserii Tuny Kaptan oraz filmu dokumentalnego "Echoes from Borderland" Lary Mileny Brose. Krótkometrażowym ulubieńcem publiczności został polski film "Na żywo" Mary Tamkovich. Tę nagrodę ufundowało miasto Zgorzelec.

Od wtorku trójnarodowy festiwal filmowy prezentował w 19 kinach i lokalizacjach w Niemczech, Polsce i Czechach blisko 90 filmów w ramach trzech konkursów oraz różnorakich sekcji filmowych, jak również program towarzyszący z m.in. rozmowami o filmie, koncertami… Wszystkie nagrodzone filmy można obejrzeć w niedzielę w KunstBauerKino w Großhennersdorfie, w Kulturfabrik Meda w Mittelherwigsdorfie, w Kronenkino Zittau oraz w CamilloKino w Görlitz. Kiedy i gdzie wyświetlimy który film, podamy na stronie internetowej festiwalu w sobotni wieczór po 21:00 oraz w social mediach.

22. edycja Nyskiego Festiwalu Filmowego odbędzie się w dniach od 20 do 25 maja 2025. Aktualności oraz relacje z festiwalu dostępne są online na www.neissefilmfestival.net.