20 maja rozpocznie się 22. edycja Nyskiego Festiwalu Filmowego. Podczas sześciu dni, transgranicznie, w 19 kinach i lokalizacjach w Niemczech, Polsce i Czechach, pokazanych zostanie ponad 100 filmów fabularnych, dokumentalnych i krótkometrażowych w ramach trzech konkursów i różnych sekcji filmowych. Do tego odbędą się też m.in. warsztaty, wystawa, koncerty, wieczór autorski czy też kino open-air w ogrodzie centrum festiwalowego w Großhennersdorfie. Pełen program można już znaleźć online.

Otwarcie Nyskiego Festiwalu Filmowego odbędzie się 20 maja w Teatrze im. Gerharta Hauptmanna w Zittau, z pokazem dokumentu Violi Stephan „Śląsk“, będącym światową premierą jego wersji cyfrowej. Ten nakręcony już w 1994 roku film to poruszający portret o poszukiwaniach tożsamości regionu w trakcie przemiany: o znaczeniu historycznym, ale też bardzo aktualnym.

Trójnarodowe konkursy filmów fabularnych, dokumentalnych i krótkometrażowych

W głównym konkursie festiwalu o miano najlepszego filmu fabularnego walczą po trzy aktualne produkcje z Niemiec, Polski i Czech. Dziewięć filmów otwiera różnorodne perspektywy: dwie młode kobiety w „Nulpen“ (Frajerzy) Soriny Gajewski snują się bez celu po Berlinie, wdowa w „Rok vdovy“ (Rok wdowy) Veroniki Liškovej musi na nowo zorganizować swoje życie, a w „Pod szarym niebem“ Mary Tamkovich mamy aresztowanie dziennikarki w Białorusi. W „To nie mój film“ Marii Zbąskiej małżeństwo szuka zrozumienia podczas zimowej wędrówki, we „Wróblu“ Tomasza Gąssowskiego listonosz przełamuje rutynę, a Lauro Cress w „Ungeduld des Herzens“ (Niecierpliwość serca) przenosi na ekran powieść Stefana Zweiga. Obserwacja trzech kobiet w gospodarstwie w „Milch ins Feuer“ (Zapach spalonego mleka) Justine Bauer oraz święto z okazji uboju w „Mordzie“ Adama Martinca pokazują wiejskie tradycje w nowym świetle. Z kolei w „Od marca do mája” (Od marca do maja) Martina Pavola Repki harmonijne życie pewnej rodziny wywraca się do góry nogami, gdy starzejący się rodzice oczekują kolejnego dziecka.

Również w konkursie na najlepszy dokument rywalizuje dziewięć filmów, poświęconych poruszającym tematom: wojna, migracja i ekstremizm, nierówności społeczne, przemoc i rodzina. W „Pociągach“ Macieja J. Dyrgasa podróż pociągiem staje się podróżą w czasie. Ulica to mikrokosmos, będący jednocześnie lustrem, w „Listach z Wilczej“ Arjuna Talwara. Rodziny oferują oparcie – jak w filmie „W zawieszeniu“ Aliny Maksimenko oraz „Dajori“ Martina Páva i Nicolasa Kourka – lub muszą, jak w „In Prinzip Familie“ (Praktycznie rodzina) Daniela Abamy, zostać zastąpione. W „Fassaden“ (Fasady) Aliny Cyranek przemoc ma swój dom, z którego trudno uciec. Sekty, ekstremizm i tęsknota za autokracją i przeszłością żyją w „Satan Kingdom Babylon“ Marie Šprincl i Petra Šprincl oraz w „Štěstí a dobro všem“ (Szczęście i dobro dla wszystkich) Filipa Remunda. Atak terrorystyczny z „Die Möllner Briefe“ (Listy z Mölln) Martiny Priessner ma długotrwałe skutki. Mamy cienie dawnych systemów i znaczenie osobistych wspomnień, jak również przynależność, odpowiedzialność, solidarność i odwagę. Wszystkie filmy pokazują to, co pozostaje: tęsknotę, odpowiedzialność, nadzieję – i człowieczeństwo.

Konkurs filmów krótkometrażowych również w tym roku zaprezentuje wybrane 30 różnorodnych, oryginalnych, wciągających, poruszających, urzekających czy też śmiałych, krótkich i zabawnych filmów zebranych w czterech blokach. Fikcja, dokument, animacja czy też dzieło eksperymentalne – również w 2025 roku mamy szeroki wachlarz najróżniejszych tematów i środków stylistycznych.

Sekcje filmowe pokazują region Trójstyku, aktualności z trzech sąsiedzkich krajów, klasykę filmu w formacie 70mm oraz filmy animowane DEFA.

Oprócz konkursów mamy również wiele sekcji filmowych. W sekcji „Regionalia“ są filmy opowiadające o życiu w Łużycach lub przy granicy, czy też film serbołużycki. W tej sekcji znajdziemy również m.in. wybitnie obsadzoną tragikomedię „Wilma chce więcej“ (Wilma will mehr) Maren-Kea Fresse z Fritzi Haberlandt i Thomasem Gerberem, w której pewna kobieta opuszcza pod koniec lat 90. swoją łużycką ojczyznę i odnajduje nowe perspektywy w Wiedniu. Trzy sekcje sąsiedzkich krajów prezentują aktualne dzieła filmowe z Polski, Czech i Niemiec.

Poza tym w Centrum Panorama w czeskim Varnsdorfie znów będzie można obejrzeć hity kinematografii w bogatej technologii 70mm lub też w specjalnym formacie 35mm. Jeden z tych filmów to „Brutalista” z Adrienem Brodym w nagrodzonej Oscarem roli. Studio DEFA dla filmów animowanych w Dreźnie w 2025 roku świętuje 70 jubileusz. Z tej okazji Niemiecki Instytut Filmu Animowanego (DIAF) w ramach Nyskiego Festiwalu Filmowego prezentuje wybór klasycznych filmów animowanych DEFA zatytułowany „Harmider na wsi“, który oferuje fascynujący wgląd w różnorodność i kreatywność drezdeńskiej animacji.

Sekcja Fokus „Crossing Borders“

Zatytułowana „Crossing Borders“, tegoroczna sekcja Fokus Nyskiego Festiwalu Filmowego poświęcona jest niezwykle aktualnej i wielowątkowej narracji granicy. Napięcie związane z radzeniem sobie z granicami jest głębokim i wieloaspektowym motywem w filmach z tej sekcji. Nasz wzrok wychodzi przy tym poza granice Niemiec, skupiając się głównie na kinematografii wschodnioeuropejskiej. Program Focus jest uzupełniony wieczorem autorskim znanego pisarza podróżniczego Andereasa Altmanna, który w Zittau przedstawi swoją najnowszą książkę „Sehnsucht Leben“, oraz wystawą pod tytułem „Kobiety w podzielonych Niemczech“.

Uroczyste wręczenie nagród 22. Nyskiego Festiwalu Filmowego odbędzie się 24 maja w Miejskim Domu Kultury w polskim Zgorzelcu. Oprócz najlepszego filmu fabularnego, dokumentalnego i krótkometrażowego oraz ulubieńców publiczności, przyznane zostaną również nagrody za najlepszą kreację aktorską, scenariusz i scenografię. Nagroda Specjalna Festiwalu zostanie przyznana filmowi, który w szczególny sposób zajmie się zrozumieniem kulturowych i etnicznych różnic pomiędzy krajami lub istniejących wspólnych cech. Dodatkowo po raz pierwszy jury młodzieży wybierze swoich faworytów.

Pełen program i aktualności dotyczące Nyskiego Festiwalu Filmowego są dostępne online.

Żywa Europa w regionie Trójstyku nad Nysą 

Od 2004 r, w regionie Trójstyku Granic, odbywający się corocznie w maju Nyski Festiwal Filmowy prezentuje aktualne filmy fabularne, dokumentalne oraz krótkometrażowe z Niemiec, Polski i Czech oraz Europy Wschodniej. To, co zaczęło się od pomysłu pokazywania filmów w trzech sąsiedzkich krajach, stało się kulturowym pomostem dla fanów filmu oraz ważną okazją do spotkań międzynarodowych twórców filmowych i przedstawicieli branży. Wyjątkowy w Nyskim Festiwalu Filmowym jest jego trójnarodowy charakter z transgranicznymi pokazami filmów w kinach i lokalizacjach w całym Trójstyku.

Patronat nad 22. Nyskim Festiwalem Filmowym objęli Michael Kretschmer, premier Wolnego Kraju Związkowego Saksonii, Martin Půta, hetman Kraju Libereckiego oraz Rafał Gronicz, burmistrz Zgorzelca.

22. Nyski Festiwal Filmowy jest finansowo wspierany przez środki: Saksońskiego Ministerstwa Nauki, Kultury i Turystyki, Obszaru Kulturowego Górne Łużyce-Dolny Śląsk, powiat Görlitz – Wokrjes Zhorjelc, Sparkasse Oberlausitz-Niederschlesien, Mitteldeutsche Medienförderung, Fundacja Kulturalna Wolnego Państwa Saksonii, Niemiecko-Czeski Fundusz Przyszłości, Federalna Fundacja na rzecz Ponownej Oceny Dyktatury Komunistycznej w Niemczech. Instytucja ta jest współfinansowana z wpływów podatkowych na podstawie budżetu zatwierdzonego przez członków Saksońskiego Landtagu.

Pasujące materiały zdjęciowe do filmów konkursowych oraz sekcji filmowych można ściągnąć tutaj: https://www.dropbox.com/scl/fo/5d9mttxqcgpl2pv54ftcd/AMdHMRIpn0UX1ZTlpYTi0ho?rlkey=8w9lba83dj0osfmezcmhfwugj&st=grv6j26i&dl=0

Materiały zdjęciowe do 22. Nyskiego Festiwalu Filmowego znaleźć można tu na Dropbox: https://www.dropbox.com/scl/fo/o25h69gqj8wrz4vv8yxjq/AL0iMRXzK6IirS16RxdO1z0?rlkey=9izbx2txf3661fyny02sc2pg7&st=m7xjgep0&dl=0

Odpowiednie obrazy można pobrać tutaj: https://www.dropbox.com/sh/2pbeipwp67fimhy/AAClFhYy59dRjODXjnIoz2OEa?dl=0